Quá trình hình thành và phát triển
Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Bình Thuận
Ngày 10 tháng 8 năm 1976 tỉnh Thuận Hải được thành lập trên cơ sở hợp nhất 03 tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy. Tòa án nhân dân tỉnh Thuận Hải được thành lập nhằm cùng với các cơ quan trong bộ máy nhà nước góp phần bảo vệ chính quyền nhà nước mới vừa thống nhất, ổn định trật tự xã hội trong giai đoạn an ninh, chính trị còn nhiều phức tạp.
Ngày 26 tháng 12 năm 1991 Nghị quyết Quốc Hội Khóa VIII kỳ họp thứ 10 đã tách tỉnh Thuận Hải thành 02 tỉnh Bình Thuận và Ninh Thuận. Tháng 4 năm 1992, Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận bắt đầu hoạt động theo địa giới hành chính mới.
Trong quá trình hoạt động, trải qua nhiều năm tháng khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất, điều kiện làm việc, về biên chế tổ chức…nhưng nhờ được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và sự phối hợp của các sở, ban, ngành liên quan, đặc biệt sự nỗ lực, tinh thần vượt khó của cán bộ công chức, đến nay hệ thống Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Bình Thuận không ngừng phát triển, gồm Tòa án nhân dân cấp tỉnh và 10 Tòa án nhân dân thành phố, thị xã, huyện. Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận có 05 Tòa chuyên trách và 03 phòng chức năng. Đội ngũ cán bộ, công chức đông về số lượng, chất lượng ngày được nâng cao, cơ sở vật chất, phương tiện làm việc cơ bản đã đáp ứng yêu cầu phục vụ nhiệm vụ chính trị ở địa phương.
Từ ngày thành lập đến nay, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Bình Thuận đã giải quyết, xét xử hàng trăm ngàn vụ, việc các loại. Chỉ tính riêng 03 năm, từ năm 2015 đến 2017 bình quân mỗi năm thụ lý 7.413 vụ, việc, giải quyết 6.915 vụ, việc, đạt tỷ lệ 93,3%. Chất lượng giải quyết, xét xử các loại án ngày càng được nâng cao, đặc biệt trong những năm gần đây án bị sửa, hủy đều luôn dưới mức khống chế của Tòa án nhân dân tối cao. Công tác thi hành án hình sự luôn thực hiện đúng quy định, mỗi năm Tòa án nhân dân tỉnh lập hồ sơ trình Hội đồng xét duyệt giảm hình phạt tù trên 5.000 lượt phạm nhân tại các Trại giam Thủ Đức, Trại Huy Khiêm và Trại Tạm giam Công an tỉnh. Công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo luôn kịp thời, đúng quy định, tạo được niềm tin trong nhân dân, đẩy mạnh cải cách hành chính tư pháp, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhân dân khi có công việc cần giải quyết tại Tòa án.
Trong những năm gần đây, các đơn vị Tòa án nhân dân trong tỉnh ngày càng hưởng ứng mạnh mẽ phong trào thi đua do Tòa án nhân dân cấp trên và địa phương phát động. Hoạt động thi đua đã góp phần tích cực trong việc hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn của từng đơn vị, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị trong hệ thống Tòa án nhân dân.
I/ TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH THUẬN (Tên gọi Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận bắt đầu từ tháng 4/1992)
Theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 1960 thì Toà án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc đơn vị hành chính tương đương gồm có Chánh án, một hoặc nhiều Phó Chánh án và các Thẩm phán, khi đó chưa có các Tòa chuyên trách và bộ máy giúp việc, nhưng lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh đã phân công cán bộ phụ trách các lĩnh vực dân sự, hình sự, văn phòng. Triển khai thực hiện Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 1981, Tòa án nhân dân tỉnh Thuận Hải có 02 Tòa chuyên trách là Tòa Dân sự, Tòa Hình sự; 02 phòng nghiệp vụ là Văn phòng và Phòng Giám đốc kiểm tra, thi hành án. Theo Luật sửa đổi bổ sung Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 1992, thì cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thêm Tòa Kinh tế vào năm 1993 và đến năm 1995 có thêm Tòa Hành chính, Tòa Lao động.
Phòng Tổ chức cán bộ Tòa án nhân dân tỉnh (nay là Phòng Tổ chức cán bộ, thanh tra và Thi đua khen thưởng) thành lập từ năm 2003 theo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2002, do trước đây công tác tổ chức cán bộ của TAND cấp huyện do Sở Tư pháp quản lý nên tại Tòa án nhân dân tỉnh chỉ phân công cán bộ phụ trách công tác tổ chức cán bộ.
Chỉ tính riêng từ ngày chia tách tỉnh (năm 1992) đến nay, trong quá trình hoạt động, Tòa án nhân dân tỉnh liên tục nhiều năm đạt danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc, Bằng khen Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Cờ thi đua Tòa án, trong đó năm 2012 đạt Cờ thi đua Chính phủ, riêng năm 2016 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động Hạng Ba.
Biên chế hiện có 49 người với 17 Thẩm phán, 04 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, 03 Phó Chánh án) và các chức danh khác. Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 514/582 vụ, việc các loại. Trụ sở tại: 16 Nguyễn Tất Thành, Phan Thiết.
II/ TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP HUYỆN THUỘC TỈNH BÌNH THUẬN
Ngày 15/5/1976, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã ban hành sắc luật số 01/SL-76 quy định về tổ chức Tòa án nhân dân và tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân. Tiếp đó, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam ra Quyết định số 29-QĐ-76 ngày 27/5/1976 thành lập Tòa án nhân dân đặc biệt xét xử tội phạm lũng đoạn, đầu cơ tích trữ, phá rối thị trường. Ngày 10/8/1976, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ra Quyết định số 08/TATC về việc thành lập các Tòa án cấp huyện phía Nam, trên cơ sở đó, các Tòa án nhân dân cấp huyện thuộc tỉnh lần lượt được thành lập.
1/ TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ PHAN THIẾT
Năm 1976, Tòa án nhân dân thị xã Phan Thiết được thành lập. Biên chế hiện có 28 với 15 Thẩm phán, Chánh án, 03 Phó Chánh án và các chức danh khác. Trụ sở tại: 68 Nguyễn Văn Trỗi, Phan Thiết.
Tòa án nhân dân thành phố Phan Thiết là đơn vị Tòa án cấp huyện đầu tiên của tỉnh được Quốc hội cho phép tăng thẩm quyền xét xử, là đơn vị luôn dẫn đầu về số lượng các vụ án phải giải quyết so với các đơn vị Tòa án cấp huyện trong tỉnh. Số lượng án giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 1.362/1.458 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
2/ TÒA ÁN NHÂN DÂN THỊ XÃ LA GI
Tòa án nhân dân thị xã La Gi (trước đây là Tòa án nhân dân huyện Hàm Tân) được thành lập từ năm 1976, đến năm 2005 được tách ra và thành lập Tòa án nhân dân thị xã La Gi theo Quyết định số 1432/2005/QĐ-TCCB ngày 02/11/2005 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao. Trụ sở tại Phường Tân An, thị xã La Gi.
Biên chế hiện có 16 người, với 7 Thẩm phán, 03 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, 02 Phó Chánh án). Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 651/693 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận Tập thể lao động xuất sắc.
3/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM TÂN
Ngày 01 tháng 12 năm 2005, huyện Hàm Tân được chia tách thành thị xã La Gi và huyện Hàm Tân theo Nghị định số 114/2005/CP-NĐ ngày 05/9/2005 của Chính phủ. Trụ sở đóng tại thị trấn Tân Nghĩa, huyện Hàm Tân.
Biên chế hiện có 14 người, với 06 Thẩm phán, 03 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, 02 Phó Chánh án) và các chức danh khác. Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 469/487 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận Tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
4/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN PHÚ QUÝ
Ngày 15/12/1977, huyện đảo Phú Quý chính thức được thành lập theo Quyết định số 329-CP của Hội đồng Chính phủ gồm 3 xã: Long Hải, Ngũ Phụng, Tam Thanh. Tòa án nhân dân huyện Phú Quý cũng được thành lập từ năm 1977.
Biên chế hiện có 08 người, với 03 Thẩm phán, 02 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, Phó Chánh án) và các chức danh khác. Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 60/61 vụ, việc các loại. Tuy số lượng các loại vụ việc phải giải quyết không nhiều, nhưng ngoài nhiệm vụ chuyên môn, cán bộ, công chức đơn vị đang cùng với nhân dân trong huyện ngày đêm giữ vững chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận Tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
5/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM THUẬN NAM
Huyện Hàm Thuận Nam được thành lập vào năm 1983 từ việc chia tách huyện Hàm Thuận của tỉnh Thuận Hải thành 02 huyện Hàm Thuận Nam và Hàm Thuận Bắc. Sau khi chia tách đơn vị hành chính, Tòa án nhân dân huyện Hàm Thuận Nam được thành lập. Trụ sở tại đường Trần Phú, thị trấn Thuận Nam.
Biên chế hiện có 14 người, với 05 Thẩm phán, 02 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, Phó Chánh án) và các chức danh khác. Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 474/515 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận Tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
6/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM THUẬN BẮC
Tòa án nhân dân huyện Hàm Thuận Bắc được thành lập từ năm 1983 (trước đây là huyện Hàm Thuận của tỉnh Thuận Hải (cũ), năm 1983 tách thành hai huyện là Hàm Thuận Nam và Hàm Thuận Bắc). Trụ sở tại thị trấn Ma Lâm.
Biên chế hiện có 17 người với 06 Thẩm phán, 02 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, Phó Chánh án). Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 754/793 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Là đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua trong Tòa án nhân dân, nhiều năm liền công nhận tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao. Năm 2015, 2016 được tặng “Cờ thi đua Tòa án nhân dân”, năm 2008 được tặng Bằng khen của Chính phủ, năm 2010, đơn vị được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng Ba.
7/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN BẮC BÌNH
Tòa án nhân dân huyện Bắc Bình được thành lập vào tháng 9/1976. Trụ sở tại 383 Nguyễn Tất Thành, Chợ Lầu, Bắc Bình.
Biên chế hiện có 13 người với 05 Thẩm phán, 03 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, 02 Phó Chánh án). Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 466/520 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận tập thể lao động xuất sắc.
8/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN TUY PHONG
Tòa án nhân dân huyện Tuy Phong được thành lập theo Quyết định số 22/QĐ-TC ngày 02/8/1983 của Bộ trưởng Bộ tư pháp. Trụ sở tại đường 17/4, thị trấn Liên Hương, huyện Tuy Phong.
Biên chế hiện có 18 người với 06 Thẩm phán, 03 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, 02 Phó Chánh án). Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 864/913 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Cờ thi đua Tòa án nhân dân các năm 2012, 2017. Năm 2013 được tặng Cờ thi đua của Chính phủ.
9/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN ĐỨC LINH
Tòa án nhân dân huyện Đức Linh được thành lập năm 1976 theo quyết định của Tòa án nhân dân tối cao. Trụ sở tại thị trấn Võ Xu, Đức Linh.
Biên chế hiện có 18 người với 06 Thẩm phán, 03 đồng chí Lãnh đạo (Chánh án, 02 Phó Chánh án). Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 763/823 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao. Năm 2002 được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba.
10/ TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN TÁNH LINH
Tánh Linh được thành lập tháng 5/1982 do tách huyện Đức Linh thành 02 huyện Tánh Linh và Đức Linh. Tòa án nhân dân huyện Tánh Linh được thành lập năm 1982. Trụ sở tại thị trấn Lạc Tánh.
Biên chế hiện có 13 người với 05 Thẩm phán, 01 đồng chí Chánh án và các chức danh khác. Đơn vị có số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết bình quân 3 năm 2015 – 2017 là 538/570 vụ, việc các loại.
Thành tích đơn vị đã đạt được: Nhiều năm được công nhận tập thể lao động xuất sắc, Bằng khen của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, năm 2017 đạt “Cờ thi đua Tòa án nhân dân”.
Bình Thuận, tháng 01/2018